Экалагічныя праблемы паўсталі з прычыны ўзаемадзеяння чалавека з навакольным асяроддзем.
У другой палоўкам ХХ ст. з-за празмернага антрапагеннага ўплыву на прыроду ў многіх краінах і рэгіёнах свету экалагічная сітуацыя дасягнула ўзроўню экалагічнага крызісу - напружанага стану паміж чалавекам і прыродай, калі вельмі змененая чалавекам прырода пачынае рэзка адмоўна ўплываць на грамадскае развіццё і ўзнікае пагроза існаванню чалавека як віду. Гэта зварачальнае стан, пры якім чалавецтва, пры ўмове своечасовага адэкватнага рэагавання, яшчэ можа выправіць сітуацыю.
На карце паказаны тэрыторыі, якія па крытэрамі экалагічнай ацэнкі аднесены да раёнаў экалагічнага крызісу:
раёны Сусветнага акіяна, забруджаныя з прычыны транспарціроўкі нафтапрадуктаў і іншымі відамі гаспадарчай дзейнасці;
раёны пахавання прамысловых адходаў у акіянах;
раёны памяншэння плошчы лясоў у выніку прамысловай высечкі ў Паўночным паўшар'і і раёны знішчэння трапічных лясоў;
раёны найбольшага рызыкі апустыньвання.
Стан экалагічнага крызісу характэрна для большасці вялікіх гарадоў - прамысловых і транспартных цэнтраў свету. Тут практычна знішчаны натуральныя ландшафты і зафіксаваны празмерна высокі ўзровень забруджвання ўсіх складнікаў навакольнага асяроддзя.
Да раёнах радыяцыйнага забруджвання ставяцца месцы выпрабаванняў ядзернай зброі: атолы Ціхага акіяна, пустыня Гобі (Кітай), штат Невада ў ЗША, а. Новая Зямля (Расія), месца пахавання радыеактыўных адходаў і месцы, дзе адбыліся аварыі атамных суднаў, а таксама тэрыторыі, якія былі забруджаныя ў выніку аварый на АЭС (ЗША, Расія, Украіна).
У свеце ёсць тэрыторыі, стан якіх можна ахарактарызаваць як экалагічную катастрофу - анамальнае стан прыроды, якое ўзнікла ў выніку чалавечай дзейнасці, які прывёў да вельмі кепскіх наступстваў або падвышанай захворвання і смяротнасці насельніцтва. Прыкладам месцаў экалагічнай катастрофы з'яўляецца зона аварыі на Чарнобыльскай АЭС (Украіна, Беларусь, Расія) і раён Прыўралья (Расія), дзе ў апошнія дзесяцігоддзі ХХ ст. у выніку знясілення і забруджвання вод і паветра рэзка пагоршыліся ўмовы пражывання насельніцтва.
Экалагічныя праблемы датычацца ўсяго чалавецтва. Таму вырашыць іх можна толькі агульнымі намаганнямі. У 1992 г. на Міжнародным экалагічным форуме прадстаўнікі 179 краін свету прынялі найважнейшы дакумэнт сучаснасці - Праграму Дзеянняў Чалавецтва ў ХХІ ст., У якой намечаны шляхі міжнароднага супрацоўніцтва ў гэтым стагоддзі, накіраваныя на паляпшэнне якасці навакольнага асяроддзя і дасягненні высокага ўзроўню жыцця насельніцтва планеты.
Глабальныя праблемы чалавецтва
Беларускую