Кіева-Пячэрская Успенская лаўра - старажытны манастыр, які з'яўляецца самай вялікай праваслаўнай святыняй ва Усходняй Еўропе. Адначасова гэта выдатны архітэктурны ансамбль, на тэрыторыі якога ў некалькіх музеях захоўваюцца неацэнныя культурныя скарбы. У наш час тут суіснуюць гісторыка-архітэктурны запаведнік і манастыр. Лаўру унесены ў Спіс сусветнай спадчыны ЮНЕСКА
Гісторыя манастыра пачалася ў сярэдзіне XI стагоддзя, калі ў пячорах на схілах Дняпра пасялілася некалькі пустэльнікаў і паўстала абшчына манахаў, якую ўзначалілі вялебны Антоній і Феадосій. Неўзабаве манастырскія збудаванні з'явіліся на зямной паверхні, а пячоры сталі месцам пахавання і адасобленай малітвы. Вельмі хутка мясціна стала найбуйнейшай і самай аўтарытэтнай на Русі. Ужо ў пачатку XII ст. манастыр меў тры каменных храма. Аднак сучасны твар Лаўры сфарміравалася ў XVII-XVIII стагоддзя, калі ў архітэктуры панаваў стыль барока.
Лаўра дзеліцца на Верхнюю і Ніжнюю, а апошняя, у сваю чаргу, складаецца з блізкіх пячор, далёкіх пячор і Гасцінага двара
Верхняя Лаўра займае выступ Пячэрскага плато. Трапіць на яго тэрыторыю, абнесены прыгоннай сцяной, можна праз тры брамы - Святую, Эканамічны і Паўднёвую. Першыя дзве з іх ўпрыгожаны надвратной царквы - Траецкай і Усіх Святых. Галоўнымі збудаваннямі Верхняй Лаўры з'яўляецца Успенскі сабор і Вялікая званіца. Вакол іх стаяць трапезная, палаты мітрапаліта, келлі і гаспадарчыя пабудовы. У большасці з іх зараз размешчаны музеі і выставы, самым вядомым з якіх з'яўляецца Музей гістарычных каштоўнасцяў
Паўднёвыя вароты злучае Верхнюю Лаўру з Ніжняй. Апошняя вядомая ў першую чаргу двума падземнымі лабірынтамі - Блізкія і Далёкія пячорамі (або пячорай Сьв Антонія і пячорай Сьв Феадосія). Тут пахаваныя праведнікаў (пераважна Пячэрскіх манахаў), чые мошчы (астанкі) Праваслаўная царква лічыць цудадзейнымі і якім пакланяюцца шматлікія паломнікі. Вакол уваходаў у кожнай з пячор у XVII-XVIII стст. сфармаваліся маляўнічыя ансамблі, якія складаюцца з цэркваў, званы і келляў
Пячэрская лаўра
Беларускую