Польшча ў XVI - XVIII ст.
Польшча - найбуйнейшая з заходнеславянскіх дзяржаў. XVI ст. лічыцца "залатым стагоддзем" яе гісторыі. На працягу гэтага перыяду, у праўленне апошніх каралёў дынастыі Ягелонаў Жыгімонта I Старога (1506-1548 гг) і Жыгімонта II Аўгуста (1548-1572 гг), а таксама Стэфана I Баторыя (1576-1586 гг) у Польскім каралеўстве панавалі спакой і верацярпімасць. Пры садзейнічанні манархаў у краіне распаўсюджваюцца і расцвітаюць ідэалы гуманізму эпохі Адраджэння.
Насельніцтва Польшчы ў XVI - першай палове XVII ст. налічвала каля 4 млн чалавек, а яе тэрыторыя складала 280 тыс. кв. км. Сталіцай быў Кракаў. З прычыны заключэння Люблінскай уніі 1569 г. і далучэння Лівоніі ў 1561 г. яе насельніцтва павялічылася да 7,5 млн чалавек, а тэрыторыя з гэтага часу дасягала 800 тыс. кв. км. Па Люблінскай уніі з-пад літоўскай улады непасрэдна ў склад Польскага каралеўства ўвайшлі ўкраінскія землі
У XVI ст. у Польшчы завяршылася фарміраванне саслоўнай манархіі пры якой ад удзелу ў грамадскім жыцці былі ліквідаваны прадстаўнікі купецтва і гарадской буржуазіі. Усё большую ролю ў вырашэнні ўсіх спраў дзяржаўнага жыцця стала гуляць шляхта. Асаблівасцю палітычнага развіцця Польшчы ў XVII ст. стала тое, што ў краіне склалася не абсалютная манархія, а своеасаблівая шляхецкая рэспубліка. Кароль, які абіраўся шляхта не меў права прымаць рашэнні без згоды сойма, пераўтвораны ў галоўны орган у дзяржаве
Кароль Стэфан I Баторый аднавіў ўдзел свайго дзяржавы ў Лівонскай вайне і давёў яе да пераможнага канца. За перамір'ем, заключаным на 10 гадоў у Ям-Запольскага, да Рэчы Паспалітай адышлі Лівонія
Кароль Жыгімонт III Ваза (1587-1632 гг) вырашыў умяшацца ў падзеі, якія адбываліся ў Маскоўскім дзяржаве ў перыяд Смуты. Ён падаў тайную падтрымку Лжэдзмітрыя І. У 1609 г. пачалася адкрытая польская інтэрвенцыя ў Масковіі. Аднак надзеі Жыгімонта III замацаваць маскоўскі трон за сваім сынам Уладзіславам праваліліся. У 1618 г. паміж Расеяй і Рэччу Паспалітай быў заключаны Деулинское перамір'е
Палітыка польскіх уладаў выклікала абвастрэнне сацыяльных супярэчнасцей на ўкраінскіх землях. У 1648 г. пачалася Нацыянальна-вызваленчая вайна ўкраінскага народа супраць Рэчы Паспалітай. Узначаліў яе Багдан Хмяльніцкі. На землях, вызваленых з-пад польскай улады былі створаны Украінскае казацкае дзяржава - "Войска Запарожскага"
Пасля заключэння ў сакавіку 1654 г. украінскі-маскоўскага дагавора аб царскай пратэкцыі над Украінай ход вайны зьмяніўся. Становішча Рэчы Паспалітай ўскладнілася. Польска-шведская вайна 1655-1660 гг і наступная шведская інтэрвенцыя ("Патоп") пацягнулі разбурэнне эканомікі і велізарныя страты насельніцтва
У 1672 г. аднавіліся вайны з Асманскай імперыяй, у выніку якіх Рэч Паспалітая страціла Падольля. Польска-турэцкія войны працягваліся і падчас праўлення Яна III Сабескага (1674-1696 гг), які здолеў вярнуць страчаныя раней землі. Аднак яго спробы ўмацаваць каралеўскую ўладу і дзяржава ў цэлым пацярпелі правал. Рэч Паспалітая паступова апускалася ў бездань палітычнай анархіі, якая пацягнула тое, што ў канцы XVIII ст. яна перастала існаваць як самастойная дзяржава.
Беларускую