Па падліках сучасных даследчыкаў, каля VII ст. насельніцтва Заходняй Еўропы складала каля 14,7 млн. чалавек, у сярэдзіне Х ст. - 22,6 млн., а напярэдадні "чорнай смерці" (эпідэміі чумы) 1348 - дасягнула 54,4 млн. Менавіта гэты рост народанасельніцтва выклікала ў еўрапейцаў да засялення і асваенню новых зямель, то ў формах ваеннай каланізацыі (захоп чужых зямель сілай зброі), або ўнутранай каланізацыі (мірнага асваення свабодных земляў)
Першай спробай ваеннай каланізацыі еўрапейцаў сталі крыжовыя паходы на Усход з мэтай вызвалення Святой Зямлі ад няслушных. Аднак утрымацца на Усходзе крыжакі не змаглі. Новыя спробы ваеннай каланізацыі былі ажыццёўлены ў XII-XIII стст. ўжо ў самой Еўропе. Як і крыжовыя паходы на Усход, яны праходзілі пад лозунгамі распаўсюджвання і абароны хрысціянства
У той жа час актыўна развівалася ўнутраная каланізацыя, бо свабоднай зямлі ў Еўропе яшчэ было досыць. Людзі высякалі лясы, асушаў балоты і ператваралі нязручныя зямлі ў ўрадлівыя поля. Немалым быў уклад у гэтую справу манахаў. У прыватнасці, манахі ордэна цыстэрцыянаў на сярэдзіну XII ст. заснавалі ў Еўропе 350 манастыроў, многія з якіх ўзнікала ў лясных гушчарах, пустках і да т.п., якія за кароткі час ператвараліся ў сады, агароды, палі і вінаграднікі. Галоўным вынікам ўнутранай каланізацыі XI-XIII стст. стала тое, што Еўропа лясоў паступова ператварылася ў Еўропу палёў. Дары лясоў у рацыёне харчавання еўрапейцаў саступілі месца збожжавым культурам і гародніне
Беларускую